วัดพันหลัง
ต.สำราญราษฏร์ อ.ดอยสะเก็ด จ.เชียงใหม่
[พระบรมธาตุเจดีย์]
ประวัติพระบรมธาตุเจดีย์ วัดพันหลัง
การสร้างการบูรณะวัดแห่งนี้โดยครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนาไทย นับว่าเป็นความอุตสาหพยายามของท่านจริงๆ เพราะในเวลาต่อมาใกล้วาระสุดท้ายแห่งสังขาร ท่านก็ป่วยด้วยริดสีดวงทวาร เป็นรูทะลุถึง ๓ รู มีน้ำเหลืองไหลซึมตลอดเวลา จนทำให้ท่านผอมจนเหลือแต่หนังหุ้มกระดูกหมดเรี่ยวแรง
ท่านได้เคยพูดถึงโรคภัยไข้เจ็บว่า “เราเป็นโรคกรรมแต่อดีตมาตามทัน คือเมื่ออดีตชาติเราก็เคยเป็นพระได้ถือไม้เท้าปลายแหลม ๓ ง่าม ได้ไปแทงใส่ก้นกบตัวหนึ่งเข้า กบได้รับเวทนาจึงเป็นเวรแก่กัน วทนาตัวของเราเดี๋ยวนี้คงไม่ต่างกับอะไรกันกับกบตัวนั้น ถึงอย่างไรเราก็ปลงตกแล้วไม่ให้เป็นเวรเป็นภัยแก่กันอีกต่อไป เราหวังใกล้สิ้นภพสิ้นชาติ ขอให้เป็นพระโปรดโลกองค์หนึ่งในวันข้างหน้า เราจะละสังขารไปในเดือนนี้แล้ว ขอให้ท่านทั้งหลายจงดูความวิปริตบนท้องฟ้าไว้เป็นสัญญาณเถิด….”
ครั้นถึงวันอังคารที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ ๒๔๘๑ นักบุญแห่งล้านนาไทยองค์นี้ ก็ได้จากโลกนี้ไปอย่างสงบ ณ วัดบ้านปาง อ.ลี้ จ.ลำพูน ขณะที่มีอายุได้ ๖๐ ปีเศษ โดยมีท้องฟ้าคลาคล่ำไปด้วยเมฆหมอก เหมือนจะบอกเหตุแห่งความเศร้าโศกเสียใจไปด้วยกันฉะนั้น
แต่ก่อนที่ท่านจะจากโลกนี้ไป ท่านอยากจะฟังพุทธโอวาทเป็นครั้งสุดท้าย ท่านจึงขอให้พระภิกษุสามเณรทั้งหลายเทศน์พระธรรม ๔ ผูก อันมี ธรรมมังคละสูตร ธรรมโลกวุฒิ ธรรมบารมี และธรรมจักร เป็นต้น
ขณะที่ท่านข่มโรคาพาธสงบจิตฟังพระธรรมเทศนาอยู่นั้น ท่านมักจะถามด้วยเสียงแหบแห้งแทบจะไม่ได้ยินว่า ถึงเวลา ๑๒ โมงหรือยัง ถามเช่นนี้เป็นระยะๆ นานๆ ครั้งจะได้ยินเสียงถอนหายใจและสะอึก อันเป็นการข่มทุกขเวทนาอันแรงกล้าที่บีบคั้นตัวท่าน
พอท่านถามอีกครั้ง ได้รับคำตอบว่าใกล้เที่ยงเที่ยงคืนแล้ว ท่านครูบาเจ้าจึงโบกมือให้หยุดอ่านธรรมเทศนาผูกที่ ๔ ลงแล้วท่านได้สำรวมจิตตั้งมั่นในฌานสมาบัติ ร่างของท่านก็ได้นิ่งไม่ไหวติง มีแต่ลมหายใจเข้าออกอย่างแผ่วเบา และขาดห้วงเป็นระยะๆ ผลสุดท้ายลมปราณของท่านก็ขาดสิ้นไปในที่สุด
ข้าพเจ้าขอถึงซึ่งพระพุทธ พระธรรม และพระอริยสงฆ์เป็นที่พึ่ง ข้าพเจ้าขอกราบนอบน้อม บูชาพระคุณขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้ทรงเสียสละสั่งสมบารมีนับชาติมิถ้วน ตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ ประกาศธรรมนำเวไนยสัตว์ออกจากสังสารวัฏ พร้อมกราบพระธรรม และพระอริยสงฆ์ ขอตั้งสัจจะอธิษฐานด้วยอานิสงส์ผลแห่งบุญนี้ จงเป็นปัจจัยให้ได้ถึงซึ่งพระนิพพานแม้ต้องเกิดในทิพย์จุติใดๆ ขอเกิดภายใต้ร่มเงาพระพุทธศาสนา ได้พบสัตบุรุษผู้รู้ธรรมอันประเสริฐมีกรรมสัมพันธ์ที่ดี ได้เกิดท่ามกลางกัลยาณมิตร ห่างไกลจากพาล มีโอกาสฟังธรรมประพฤติธรรม จนเป็นปัจจัยให้เจริญด้วยสติและปัญญาญาณ ตามส่งชาตินี้และชาติต่อๆไป จนถึงพระนิพพานในกาลอันควรเทอญ กรรมใดๆที่ล่วงเกินต่อพระพุทธ พระธรรม พระอริยสงฆ์ และสรรพสัตว์ทั้งหลายในอดีตชาติก็ตามปัจจุบันชาติก็ตาม กราบขออโหสิกรรมทั้งหมดทั้งสิ้น ขออุทิศกุศลผลบุญให้แต่ท่านผู้มีพระคุณ ญาติพี่น้อง เจ้ากรรมนายเวร ตลอดจนท่านที่ขวนขวายในกิจที่ชอบในการดำรงรักษาไว้ซึ่งประเทศชาติ พระพุทธศาสนา และองค์พระมหากษัตริย์ทั้งที่เป็นมนุษย์และอมนุษย์ ขอให้ท่านทั้งหลายดังกล่าวนามมานั้นจงประสบแต่ความดี ปราศจากความทุกข์และมีความสุขฯ ทั่วกันทุกท่านเทอญ
