วัดพระธาตุดอยจอมหิน
บ.ทุ่งห้า ม.๕ ต.ป่าตุ้ม อ.พร้าว จ.เชียงใหม่
[พระเกศาธาตุ]
การเดินทางไปวัดพระธาตุจอมหิน สามารถใช้ถนนเส้นทางเชียงใหม่-พร้าว (ทางหลวงหมายเลข ๑๐๐๑) เส้นทางนี้จะผ่านอำเภอสันทราย อำเภอแม่แตง ถึงอำเภอพร้าว ระยะทาง ๙๗ กิโลเมตร ซึ่งวัดพระธาตุจอมหิน ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของอำเภอพร้าว หมู่ที่ ๕ บนดอยจอมหินติดเส้นถนนสายพร้าว-เวียงป่าเป้า (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๑๕๐)
สภาพถนนทางขึ้น/ลง วัดพระธาตุจอมหิน จะเป็นถนนดินแดงและเป็นร่องทางน้ำไหล ทำให้รถเก๋งขับขึ้นไปบนดอยจอมหิน วัดพระธาตุจอมหิน ไม่ได้ เพราะติดทางร่องน้ำไหล จะต้องจอดรถยนต์ไว้บริเวณเชิงดอย เพื่อเดินเท้าขึ้นไปวัดแทน สำหรับท่านใดที่เอารถกระบะโฟวิลมา ก็สามารถขับรถขึ้นดอยไปวัดได้เลย
พระบรมธาตุเจดีย์ วัดพระธาตุจอมหิน ประดิษฐานพระเกศาธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
และไม่ไกลจาก วัดพระธาตุจอมหิน มีบ่อน้ำทิพย์อยู่กึ่งกลางของดอยถ้ำหลากลาน หมู่บ้านทุ่งกู่ หมู่ที่ ๒ ในสมัยก่อนเรียกถ้ำแห่งนี้ว่า ถ้ำหลากล้าน เพราะสมัยก่อนบริเวณนี้เป็นทางผ่านทำศึกเชียงแสน มีการขนสมบัติเก็บไว้ที่ถ้ำมากมาย ซึ่งเชื่อกันว่าภายในถ้ำมีทรัพย์สินเงินทองจำนวนมาก โดยสมัยก่อนชนเผ่าลัวะได้เคยอาศัยอยู่ก่อน และเมื่อเกิดสงครามชนเผ่าลัวะก็ได้สิ้นเผ่าลง ต่อมาคนเมืองจากหลายถิ่นก็เข้ามาอาศัย ต่างพาไปดูสมบัติและรักษาไว้เป็นส่วนรวม และกราบไหว้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ปกป้องรักษาถ้ำนั้นตลอดมา
ครั้นพอถึงงานบุญ ชาวบ้านจะไปขอยืมเครื่องประดับเงินทองมาทำพิธี แต่เมื่อเสร็จงานแล้วกลับนำของปลอมมาคืน หลังจากนั้นไม่นานก็เกิดอภินิหารหินถล่มปิดปากถ้ำ จนไม่สามารถเข้าไปได้ทำให้ชาวบ้านกลัวว่าคนอื่นจะรู้ จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น ถ้ำหลากลาน ปัจจุบันปากถ้ำถูกปิดไปแล้ว
และถัดขึ้นไปประมาณ ๕๐ เมตร มีเจดีย์เก่าแก่องค์หนึ่งประดิษฐานอยู่ ซึ่งสร้างโดยเจ้าทรงซึ่งเป็นผู้หญิง ประมาณ ๖๐ ปีมาแล้ว ในช่วงระยะเวลาเดือนแปดถึงเดือนเก้าเหนือจะมีการจัดงานบูชาถ้ำหลากลานเป็นประจำทุกปี และจะมีการจุดบั้งไฟเพื่อเป็นการบูชาและขอให้ฝนตกต้องตามฤดูกาลด้วย
