วัดพระธาตุดอยจอมแจ้ง
ถ.โชตนา-ฝาง ต.ขี้เหล็ก อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
[พระธาตุไหปราร้ากระดูกเบื้องขวา , พระธาตุพระอุระ (กระดูกอก) , พระธาตุน้ำล้างพระพักตร์]
วัดพระธาตุดอยจอมแจ้ง ตั้งอยู่ เลขที่ ๒๓ ถนนโชตนา-ฝาง ตำบลขี้เหล็ก อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ กิโลเมตรที่ ๓๐ มีเนื้อที่เขตธรณีสงฆ์ เขตอภัยทานจำนวน ๒๕ ไร่ ตั้งเป็นวัดขึ้นถูกต้องตามกฎหมาย สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย พ.ศ.๒๔๐๐ และเมื่อพ.ศ.๒๕๑๙ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาครับ
วิหารครูบาเจ้าศรีวิชัย วัดพระธาตุดอยจอมแจ้ง สร้างโดยครูบาเจ้าศรีวิชัย เมื่อเดือนมกราคม พ.ศ.๒๔๗๑ ทั้งพระธาตุดอยจอมแจ้งและวิหาร สิ้นทุนทรัพย์ไป ๑,๓๓๕ รูปี วิหารหลังนี้ได้บูรณะเป็นครั้งที่ ๓ เมื่อวันที่ ๑๒ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๓๘ สิ้นทุนทรัพย์ ๒๕๐,๐๐๐ บาท ครับ
ประวัติพระธาตุดอยจอมแจ้ง วัดพระธาตุดอยจอมแจ้ง
วัดพระธาตุดอยจอมแจ้ง ตั้งขึ้นเมื่อใดไม่มีหลักฐานแน่ชัด ตามตำนานกล่าวไว้ว่า พระพุทธเจ้าพร้อมพระสาวกเสด็จมาโปรดเวไนยสัตว์ เสด็จลงมาตามลำน้ำแม่ระมิงค์จนถึงถ้ำหลวงเชียงดาว และเสด็จถึงบริเวณนี้เมื่อสว่างที่เขาแห่งหนึ่งในเขตอำเภอแม่แตง สถานที่นั้นจึงได้ชื่อว่า “จอมแจ้ง”
สมัยก่อนพระเจ้ามังรายมหาราช ได้อัญเชิญพระธาตุน้ำล้างหน้าของพระพุทธเจ้ามาประดิษฐาน (น้ำพระธาตุล้างหน้านี้ ไม่รู้เป็นส่วนไหนของพระบรมสารีริกธาตุ)
ต่อมา ครูบาเจ้าศรีวิชัย ได้พบพระธาตุไหปลาร้าด้านขวาในเจดีย์ทองคำ ถูกห่อหุ้มด้วยผอบทองและเงินอย่างละ ๓ ชั้น อยู่ในไหดิน มีของมีค่าต่างๆ มากมาย ได้สร้างองค์พระธาตุใหม่ครอบสูง ๙ วา นอกจากนี้ยังมีพระธาตุพระอุระ (กระดูกอก) และมีพระพุทธรูปทองคำอายุกว่า ๕๐๐ ปี ชื่อ “พระเจ้าฝนแสนห่า” อีกด้วย
เมื่อวันที่ ๑-๓๐ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๗๐ ครูบาเจ้าศรีวิชัย ได้บูรณะองค์พระธาตุ โดยหุ้มองค์เดิมเอาไว้ โดยมีพระศรีวิชัย วัดแม่ขะจาน เป็นองค์ดำเนินการแทน และพ.ศ.๒๕๒๙ ทางวัดได้บูรณะพระบรมธาตุเจดีย์ใหม่อีกครั้ง โดยเปลี่ยนรูปแบบเดิมไปทั้งหมดจนเสร็จสมบูรณ์ ต่อมาพ.ศ.๒๕๓๖ ได้ยกยอดฉัตรสมโภช
